Onların her birine ölüm geldiğinde: “Rabbim beni döndürün’’ der. (Mü’minun/99)
“Belki geride bıraktıklarımla Salih amel işlerim” Asla, bu onun söylemiş olduğu bir sözden ibarettir. Onların önlerinde de diriltilecekleri güne kadar bir berzah vardır.’’ (Mü’minun/100)

Rabbimiz Tebareke ve Teala ölümü yaklaşmış kâfirlerin yahut Allah azze ve celle’nin emirleri hususunda kusurlu davranmış olan kimselerin durumunu ve bu halde iken onların neler söyleyip, dünyaya da hayatı süresince yaptığı fenalıkları düzeltmek amacı ile geri döndürülmeyi isteyeceklerini haber vermektedir. Bundan dolayı bu gibi kimseler: “Rabbim, beni döndürün. Belki geride bıraktıklarımla salih amel işlerim” diyecek.

Allah azze ve celle’nin şu buyrukları da bunun gibidir: “Herhangi birinize ölüm gelip de: Rabbim beni yakın bir zamana kadar geciktirseydin de sadaka verseydim ve salihlerden olsaydım, diyeceği bir zamanın gelmesinden önce size verdiğimiz rızıktan infak edin. Hâlbuki eceli geldiğinde Allah hiçbir kimseyi asla geri bırakmaz. Allah yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır.” (Münafikun, 10-11) “Sen insanları kendilerine o azabı geleceği gün ile korkut. (O gün) zalimler şöyle diyecekler: Rabbimiz, bizi yakın bir müddete kadar geciktir de senin çağrını kabul edelim, peygamberlere uyalım. Hâlbuki daha önce siz kendiniz için hiçbir zeval yoktur diye yemin etmemiş miydiniz?” (İbrahim/44)

“Onun bildirdiklerinin çıkacağı günde evvelce onu unutanlar: Gerçekten de Rabbimizin peygamberleri bize hakkı getirmişlerdi. Acaba şimdi bizim için şefaat edecek şefaatçiler bulunur mu? Yahut işlediklerimizden farklı ameller işleyelim diye geri (dünyaya) döndürülür müyüz?” (Araf/53) “Günahkârları Rablerinin huzurunda başlarını eğip: Rabbimiz gördük, işittik. Artık bizi geri döndür, salih amel işleyelim. Gerçekten biz inandık diyecekleri vakit bir görsen.” (Secde/12) “Onları ateşin başında durdurulup da: Keşke biz geri döndürülseydik, Rabbimizin ayetlerini yalanlamazdık, müminlerden olurduk, diyecekleri vakit bir görsen. Hayır, evvelce gizledikleri şeyler karşılarına çıktı. Eğer geri döndürülürlerse yine kendilerine yasaklanan şeylere geri dönerler. Çünkü onlar şüphesiz yalancıdırlar.” (En’am/27-28) “Azabı gördüklerinde zalimlerin: Acaba geri dönüşün bir yolu var mı dediklerini göreceksin.” (Şura/44) “Derler ki: Rabbimiz bizi iki kere öldürdün, iki kere de dirilttin, işte günahlarımızı itiraf ettik. Artık çıkış için bir yol var mı? Bunun sebebi şudur: Bir olarak Allah’a dua edildiği vakit inkâr ediyordunuz. Eğer ona şirk koşulsa iman ederdiniz. İşte hüküm çok yüce ve büyük olan Allah’ındır.” (Mümin/11-12) “Onlar orada feryat ederler. Rabbimiz bizi çıkar ki önceden işlediğimizden başka türlü salih bir amel işleyelim. (Onlara şöyle denecek): Sizi düşünecek kimsenin öğüt alabileceği kadar yaşatmadık mı ve size uyarıcı gelmedi mi? O halde şimdi tadın (azabı) zalimlerin hiçbir yardımcısı yoktur.” (Fatır/37)

Böylelikle Allah azze ve celle onların dünyaya geri döndürülmeyi isteyeceklerini haber vermektedir, ama onların bu istekleri ölümlerinin yaklaştığı sırada da, ölümden sonra diriltilecekleri gün de, Allah azze ve celle’nin huzuruna çıkacakları zaman da, cehennemin kendilerine gösterileceği vakitte, cehennem azabı içerisinde olacakları vakitlerde de bu isteklerinin kabul edilmeyeceğini bildirmektedir.
Burada: “Asla, bu onun söylemiş olduğu bir sözden ibarettir” buyruğuna gelince, asla anlamındaki: kella bir azar ve böyle bir işin imkânsızlığını anlatan bir edattır. Yani onun isteğini kabul etmeyeceğiz, onun dileğinin gereğini yerine getirmeyeceğiz.

“Bu onun söylemiş olduğu bir sözden ibarettir” buyruğu hakkında Abdurrahman b. Zeyd b. Eşlem şöyle diyor: Yani zalim her bir kimsenin ölümü esnasında bu sözü söylemesi kaçınılmaz bir şeydir, ama bu buyruğun “asla” sözünün söyleniş sebebini izah eden bir buyruk olma ihtimali de vardır. Yani onun söylediği bir sözden ibarettir. Bu da onun salih amel işlemek maksadıyla geri döndürülmeyi istemesi soyut bir sözlü ifadedir, beraberinde amel olmayan bir sözden ibarettir. Eğer geri döndürülecek olsa dahi salih amel işlemeyecek ve bu sözünde de yalancı olduğu ortaya çıkacaktır, demektir. Nitekim Allah azze ve celle; “Eğer geri döndürülürlerse yine kendilerine yasaklanan şeylere geri dönerler” (En’am/28) buyurmaktadır.

Muhammed b. Ka’b el-Kurazi rahimehullah dedi ki: “Onların her birine ölüm geldiğinde; “Rabbim beni döndürün” der. Belki geride bıraktıklarımla salih amel işlerim.” (Muhammed b. Ka’b devamla) dedi ki: O cebbar olan Allah: “Asla, bu onun söylemiş olduğu bir sözden ibarettir” buyuracaktır.”(İbn Kesir sahih eser)