Emrulevvel

"…فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ" İlk Emir الأ مر ألأول Emrul Evvel

İmam Ahmed b Hanbel rahimehullah Musned de rivayet etmiş:
قل حدثنا سليمان بن حرب قال سمعت حماد بن زيد وذكر الجهمية انما يحاولون ان ليس في السمااشيء
Suleyman b. Harb derki;Hammad b. Zeyd’in Cehmiyye mezhebinden olanları anarak: “Onlar semada (arşın fevkinde) hiçbir şeyin olmadığını ispatlamaya çalışıyorlar”dediğini işittim.(“Ahmed Musned 74  Buhari Halku ef’ali’l-ibad 10 sahih)

Ebu Said Osman b. Said b. Halid ed-Darimi rahiehullah’ın (280) istiva ilgili görüşü.
Ahmed b. Hanbel Yahya b. Main Ali b. Medeni İshak b. Rahuye Ebu Bekr Ebişeybe ve İbn Huzeymeyş  gören onlardan hadis dinleyen Ebu Said ed-Darimi rahimehullah derki; “Biz,müslüman olduğunu iddia eden birine arşın ispatı ve ona iman konusunda delil getirmeye ihtiyacımız yok zannediyorduk. Taki Allah’ın ayetleri hususunda haktan sapan şu toplulukla sınandık. Onlar bizi bizden önceki ümmetlerin kendisi hususunda ihtilaf etmediği bir şeye delil getirmekle meşgul ettiler.Bu topluluğun islamın düğümlerini çözmesini Allah’a şikayet ediyoruz. Ona sığınıyor ve ondan yardım diliyoruz.

Allah kur’an daki birçok ayette Arşın hak olduğunu bildirmiştir. Örneğin  O “Arşı su  üzerinde iken gökleri  ve yeri altı günde  yarattı “(Hûd, 7)
buyurmuştur . Yine Allah  Teala  “Rahman Arşa  istiva etti “(Taha, 5)
buyurmuştur. Yine Allahu teala sonra arşa istiva etti, Rahmanı bilene sor!  (Furkan, 59) buyurmuştur. Yine O “Melekleri  Arşın etrafına  sarmış görürsün “(Zümer, 75) buyurmuştur. Bunların dışında daha birçok ayet vardır .

Bu topluluk Kuranda zikredilmiş  olması nedeniyle Arşa inandığını ve  onu ikrar ettiğini savunmuştur. Fakat ben onlardan birine dedimki  sizin ona imanınızı ancak ağızlarıyla  inandık diyen  fakat  kalpleri inanmayan  kimselerin  (Maide, 41) yada iman edenlerle karşılaştıkları  zaman iman  ettik diyen, şeytanlarıyla baş başa  kaldıkları zaman ise  biz  sizinleyiz . ancak onlarla  alay ediyoruz diyen  (Bakara, 14)  kimselerin  imanı gibidir. Allahın  yedinci göğün yukarısında olduğuyla bilinen ve bununla nitelenen, kendisini meleklerin taşıdığı bir arşı olduğunu, Allahın da  onun  üzerinde  , yarattıklarından ayrı olduğunu ikrar  ediyormusunuz? “

Bunu bu şekilde ikrar etmekten  geri  durdu. Cevap verirken  tereddüt etti.  Karışık şeyler  söyledi. Açık bir cevap veremedi.”
Yine Ebu Said ed-Darimi rahimehullah derki;

“Her kim imanını ve ibadetini Arş’a İstiva eden semaların üzerinde bulunan ve yaratıklarından ayrı olan Allah’a yöleltmese Allah’tan başkasına ibadet etmekte ve Allah’ın nerede olduğunu bilmemektedir.” (Er-Reddu Ale’l Cehmiyye)

ربنا أول بلا متى، وآخر بلا منتهى، يعلم السر وأخفى وهو على عرشه استوى، وعلمه بكل مكان، ولا يخلو من علمه مكان، ولا يقول في صفات الربي: كيف؟ ولما؟ إلا شاك في الله تبارك وتعالى.

Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî el-Mervezî ö. 241İman Ahmed talebesi  Ebû Bekr Ahmed b. Muhammed b. el-Haccâc el-Merrûzî Hanbeli ö. 275İmam Merruzinin talebesi  Ebû Muhammed Hasen b. Alî b. Halef el-Berbehârî Hanbeli ö. 329 rahimehullah der ki;  “Rabb’imiz ‘ne zaman sorusu sorulmayacak olan’ yani öncesi olmayan Evvel’dir. Sonu olmayan Âhir’dir. Gizliyi ve ondan gizlisini bilir. Arşın üzerine istiva etmiştir. İlmi ise her yerdedir. O’nun ilminden hiç bir yer hâli değildir. Allah (Teberake ve Teala) hakkında şüphe edenden başkası Rabb’in sıfatları hakkında “Nasıl?” ve “Neden?” demez.”(Şerhu’s Sunne /14)

Şafii mezhebinin büyük alimlerin den  İmam Ebû Bekr el-Âcurrî  rahimehullah  (280-360)Hâfız, zâhid, Allah’ın Beyt-i Haram’ında mücavirlik yapmış bulunan. Ebû Bekr Muhammed b. el-Hüseyn el-Âcurrî eş-Şerî‘atu fi’s-Sünne adlı eseri telif etmiştir. Bu eserin başlıklarından birisi de Hulûliyye Mezhebinden Sakındırma adını taşımakta, sonra şunlan söylemektediİlim ehlinin benimsediği kanaate göre Allahu Teâlâ semâvâtın üstünde, Arşının üzerindedir. İlmi her şeyi kuşatmıştır. Yüce göklerde yarattığı her şeyi, yedi yerde bulunan her şeyi ilmiyle kuşatmıştır. Kulların amelleri O’na yükseltilir.Şayet: “Üç kişi fısıldaşmayıversin. Muhakkak O, onların dördüncüleridir” buyruğunun anlamı nedir, diye sorulacak olursa, şöyle cevap verilir:Maksat Onun ilmidir. Allah Arşının üstündedir, ilmiyle onların fısıltılarını kuşatmıştır. İlim ehli bunu böylece tefsir etmiştir. Ayetin başı da, sonu da O’nun Arşı üstünde olduğu halde, beraber oluştan kastın ilmi olduğuna delil teşkil etmektedir. Müslümanların kabul ettiği görüş budur.Sonra şöyle demektedir: Bize İbn Mahled tahdis etti, bize Ebû Dâvûd tahdis etti, bize Ahmed b. Hanbel tahdis etti, bize Süreyh b. en-Numan tahdis etti, bize Abdullah b. Nâfı’ tahdis edip dedi ki, Mâlik dedi ki: Allah semâdadır. İlmi ise her yerdedir. Onun ilminin bulunmadığı hiçbir yer yok.” (Acurri Şeria’ş-Şari’a)

لَا نقُول كَمَا قَالَت الْجَهْمِية إِنَّه تَعَالَى مدَاخِل للأمكنة وممازج بِكُل شَيْء وَلَا نعلم أَيْن هُوَ بل نقُول هُوَ بِذَاتِهِ على الْعَرْش وَعلمه مُحِيط بِكُل شَيْء وَعلمه وسَمعه وبصره وَقدرته مدركة لكل شَيْء

وَذَلِكَ معنى قَوْله {وَهُوَ مَعكُمْ أَيْن مَا كُنْتُم} فَهَذَا الَّذِي قُلْنَاهُ هُوَ كَمَا قَالَ الله وَقَالَهُ رَسُوله

“Biz Cehmiye’nin dediği gibi Allah mekanlar ile iç içedir, her şey ile içli dışlı olup karışır ve biz onun nerede olduğunu bilmeyiz demeyiz aksine O, zatı ile arşın üzerindedir, ilmi her şeyi kuşatmıştır, onun ilmi, işitmesi ve görmesi, kudreti her şeyi idrak eder, işte Allahu Teala’nın ‘Nerede olursanız o sizinle beraberdir’ Buyrugunun  anlamı budur. Bizim bu söylediklerimiz Allah’ın ve Resul’ünün söylediklerinin aynısıdır.” (Zehebi, el Uluvv, sf 245)

Her kim Allah azze ve celle’nin  yedi kat semanın üstünde ve Arş’ın fevkinde olduğu  iman etmiyorsa o zındık bir Cehmiyye mezhebindendir. Arşın üstünde bir şey yoktur diyen kafir bir Cehmiyyedendir.

Paylaşmak için tıklayın

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

error: Content is protected !!