الحمدالله رب العالمين و الصلاةو السلام على اشرف الانبياء والمرسلين اما بعد

Hamd alemlerin Rabbi Allah’a, salat ve selam gönderilmiş bütün nebilere olsun. Bundan sonra;

İbn Mace gelen rivayette;  İbn ebi Evfa  radiyallahu anh’dan rivayete göre, şöyle demiştir: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Hariciler, cehennem köpekleridir.” (İbn  Mace mukaddime.173; Sahih.)

 Tirmizi ibn Mace başka  rivayette;  Ebu Umame radiyallahu anh şöyle demiştir: “Öldürülenler (hariciler),gökyüzünün altında öldürülenlerin en şerlileridir. Öldürülenlerin en hayırlısı ise, cehennem köpekleri (haricilerin) nin öldürdükleri kimselerdir. Bu cehennem köpekleri olan hariciler, önceden Müslüman idiler. Sonra kâfir oldular.” Ebu Galib diyor ki: “Ey Ebu Umame, bu senin söylediğin bir sözmüdür?” dedim. O da şöyle dedi: “Ben bu sözü, bizzat Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem dan İşittim.”(İbn Mace.Mukaddime.176.Tirmizi Sahih)

Buhari de muallak gelen hadiste;  Allah Ta’ala şöyle buyurmuştur: “Allah bir topluluğu doğru yola ilettikten sonra, sakınacakları şeyleri kendilerine açıklayıncaya kadar onları saptıracak değildir.”(Tevbe.115)  İbn Ömer radiyallahu anh  “Haricileri Allah’ın kötü yaratıkları olarak görür ve onlar kafirler hakkında inmiş olan ayetleri gidip, bunları Müslümanların aleyhine tevil ettiler” derdi.”(Buhari muallak sahih)

Buhari gelebn hadiste; Ebû Said şöyle anlatmıştır: Rasulullah sallallâhu aleyhi ve sellem ganimet taksimi yaparken Abdullah b. zi’l-Huveysıra et-Temîmî geldi ve “Adil ol Ya Resulallah!” dedi. Rasulullah sallallâhu aleyhi ve sellem de ona “Yazıklar olsun sana! Eğer ben adil olmazsam kim adil olur?” buyurdu. Bunun üzerine Ömer “Müsaade et şunun boynunu vurayım!” dedi. Resulullah sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle cevap verdi: “Onu bırak! Şüphesiz onun birtakım arkadaşları vardır ki onların namazları karşısında kendi namazınızı, oruçları karşısında kendi orucunuzu küçük görürsünüz. Onlar okun avı (delip) çıkışı gibi dinden çıkacaklardır. (Avı delip geçen) okun tüyüne bakılır. Orada kandan hiçbir eser bulunmaz. Sonra demirine bakılır, orada da hiçbir şey bulunmaz. Sonra okun yaya giriş yerine bakılır. Orada da bir şey bulunmaz. Sonra okun ağaç kısmına bakılır, orada da bir şey bulunmaz. Ok avın işkembesi içindeki şeylere ve kana girip çıkmış fakat onlardan hiçbir şey oka yapışıp kalmamıştır. Onların alameti, iki elinden biri veya iki memesi dedi kadın memesi gibi ya da öteye beriye gidip gelen büyük bir et parçası gibi dedi olan bir adamdır. Aralarında öyle biri olacaktır). Onlar, insanlar arasında bir tefrika olduğu zaman ortaya çıkarlar!”

Ebû Said şöyle dedi: Ben şehadet ediyorum ki bu hadisi Rasulullah sallallâhu aleyhi ve sellem ‘den işittim ve yine şehadet ediyorum ki  Ali bunlarla savaşmıştır ve ben de onun maiyetindeydim. Sonunda Resulullah sallallâhu aleyhi ve sellem’in anlattığı nitelik üzere bir adam getirildi. Ebû Said “Onlardan sadakaların (taksimi) hususunda seni ayıplayanlar da vardır. Sadakalardan onlara da (bir pay) verilirse razı olurlar, şayet onlara sadakalardan verilmezse hemen kızarlar”ayeti bunun hakkında indi, dedi. Tevbe 58.”(Buhari 6933 sahih)

 Müslim ve Tirmizi da gelen başka hadiste; Ebû Saîd Hudrî radiyallahu anh den:  “Nebi sallallahu aleyhi ve sellem ümmeti içinde meydana gelecek, insanlar(Müslümanlar) arasında bir ayrılık vâki’ olduğu zaman çıkacak ve alâmetleri de başlarını tıraşlı  olan bir kavmi zikretti ve  Onlar halkın en şe-rirleridirler. Onları iki taifeden Hakka en yakın olan öldürür. buyurdu.”(Muslim 1065.Tirmizi sahih)

Buhari de gelen hadiste;  Adamin biri İbn Ömer’radiyallhu anh, “Ali ve Osman hakkında ne düşünüyorsun?” diye sordu. O da şöyle cevap verdi: Allah Teâlâ . Osman’radiyallahu,anh’ı bağışlamıştır. Ancak, Allah’ın onu bağışlaması sizin hoşunuza gitmedi.  Ali radiyallahu anh ise, Allah Rasulu’nun sallallâhu aleyhi ve sellem’in hem amcasının oğlu, hem de damadıdır. (Eliyle işaret ederek) Şu gördüğünüz de, onun evidir.”(Buhari 4515 sahih)

Bu soru adamın Haricîlerden olduğunu gösterir. Çünkü onlar,  Ebu Bekir ile HzÖmer radiyallahu anh’in haklı bulurken, Osman ve  Ali’radiyallahu anh yi hatalı görürler

Buharı den gelen hadiste;  “Süveyd b. Gaafele’nin nakline göre  Ali radiyallhu anh şöyle demiştir: Size Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem den bir hadis naklettiğimde yemin olsun ki gökten düşmem, bana onun dilinden yalan uydurmaktan daha sevimlidir. Kendi aramızda konuştuğumda ise “Savaş hileden ibarettir” taktiği geçerlidir. Çünkü ben   Rasulullah sallallâhu aleyhi ve sellem’den şöyle işittim: “Zamanın ahirinde yaşları küçük, akılları kit bir topluluk meydana çıkacaktır. Onlar yaratıkların en hayırlısı olan Nebi sallallahu aleyhi ve sellemin sözünden (Kur’an) birşeyler söyleyeceklerdir. Fakat imanları boğazlarından öteye geçmeyecektir. Onlar okun avı (delip) çıkışı gibi dinden çıkacaklardır. Onlara nerede rastlarsanız öldürünüz. Çünkü bunları öldürmekte öldüren kişiye kıyamet gününde ecir ve sevap vardır.”(Buhari 6930 sahih)

Müslim Ebu Davud ve İbn Macade  gelen hadiste; Ali b. ebî Talib radiyallahu anh’dan rivayete göre, hariciler hakkında şöyledemiştir: “Hariciler arasında eli kısa, eli küçük veya eli çolak birisi vardır. Eğer sevinçten heyecana kapılacak olmasaydınız, Nebi diliyle o kimseyi öldürenlere, Allah’ın vereceği sevap sözünü size haber verirdim.” Ubeyde dediki: “Ben, Ali’ye: “Bu sözü bizzat Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’den işittin mi?” dedim. Ali de: “Kâ’be’nin Rabbine andolsun ki işittim” diye üç sefer söyledi.”( İbn Mace.Mukaddime.167 Ebû Dâvud,Sünnet: 31; Müslim, Zekat; sahih)

 Müslim  gelen hadiste; Abdullah b. Mes’ud radiyyallahu anh’dan rivayete göre, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Kıyamete yakın zamanlarda yaşları küçük, tecrübesiz, aklı noksan bir grup çıkacaktır. Bunlar, insanların en hayırlısı olan Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’in sözlerinden bahsedecekler ve Kur’ân okuyacaklar. Fakat o okudukları bu Kur’ân, boğazlarından aşağıya geçmeyecek, okun yaydan fırlayıp çıktığı gibi İslâm’dan çıkacaklar.Kim, onlara rastlarsa hemen onları öldürsün. Çünkü onları öldürmek Allah katında onları öldürenlere sevap kazandırır.” (Müslim,Zekat: 48; Tirmizî, Fiten: 24.İbn Mace Mukaddime.168 sahih)

Buhari den gelen hadiste; Ebû Seleme radiyallahu anh’dan rivayete göre, şöyle demiştir: “Ebû Saîd el Hudrî’radiyallhu anh:  “Sen, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’ın Haruriye (Harici)liler hakkında bir şey anlattığını işittin mi? diye sordum. O da şöyle dedi: “Rasûlullah ‘dan işittim şöyle diyordu: “Onlar, öyle ibadet yaparlar ki, siz, o toplumun namazlarının yanında kendi namazınızı, onların oruçları yanındakendi orucunuzu küçük göreceksiniz. Onlar, dinden okun yaydan fırladığı gibi çıkacaklardır. (Bu dinden çıkma işi o kadar hızlı ve farkına varılmadan olacak ki okun sahibi okunun avı delip geçtiğini görür fakat) Okun avı delip geçtiğini tetkik etmek için okun demirine bakar, orada kan namına hiçbirşey göremez, okun kirişine bakar, orada da bir şey bulamaz. Okun kendisine ve yelesine bakar, yine bir şey bulamaz ve göremez. Ve bir şey görüp göremeyeceğinden daima şüphe içindebulunur durur.””(Buhari.6931.Müslim. Zekat: 4.İbn Mace sahih)

“Akılları zayıf.” Hadiste geçen “ahlâm”, “hilm” kelimesinin çoğuludur. anlamı akıldır. Buna göre hadisin manası onların akılları aşağılıktır, zayıftır demek olur. Nevevî şöyle der: Bu hadisten anlaşıldığına göre araştırma ve basiret gücü, yaş kemale erdiğinde, hayat tecrübesi çok olduğunda ve akıl kuvvetli olduğunda meydana gelir.

Müslim gelen hadiste;  Ebû Zerr radiyallahu anh den rivayete göre, şöyle demiştir: “Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Benden sonra ümmetimden veya ümmetimden bir grup- Kur’ân okuyacaklar fakat okudukları Kur’ân, boğazlarından aşağıya (kalblerine) geçmeyecektir. Okun yaydan fırladığı gibi dinden çıkacaklardır. Ve sonra dine tekrar dönmeyeceklerdir. Onlar, insanların ve hayvanların en şerlileridir.” Abdullah b. Samit şöyle diyor: “Ben, bu hadisi işittikten sonra Hakem b. Amr el Gıfarî’nin kardeşi Rafi’ b. Amr’a anlattım o da şöyle dedi: “Ben de bunu, aynı şekilde Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem’dan işitmiştim.”(Müslim, Zekat: 48; Tirmizî, Fiten: 24.İbn Mace.Mukaddime.170 sahih)

Ahmed Musned gelen hadiste; İbn Abbas radiyallahu anh’dan rivayete göre, şöyle demiştir: “Rasûlullahsallallahu aleyhi vesellem şöylebuyurdu”Ümmetimden bir grup insan, Kur’ânokuyacaklar. Fakat okun yaydan çıktığı gibi İslâm’dan dışarıçıkacaklar.”İbn Mace.Mukaddime.171 (Musned: 2198 sahih)

Müslim gelen hadiste; Câbir b. Abdillah radiyallahu anh”dan rivayete göre, şöyle demiştir: “Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Ci’rane denilen yerde ganimet mallarından olan altınları dağıtıyordu. Altınlar Bilal’ın eteğindeydi. Bir adam: “Ey Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem adil ol. Sen bu taksimde adil davranmadın” dedi. Bunun üzerine Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Yazıklar olsun sana, Ben, adaletli olmasam benden daha adaletli kim olabilir?” Bunun üzerine Ömer radiyallahu anh’a Ey Allah’ın Rasûlü! Beni serbest bırak da bu münafığın boynunu vurayım” dedi Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Bu adamın bazı arkadaşları ve aveneleri vardır. Kur’ân okuyacaklar fakat okudukları Kur’ân boyunlarından aşağı (kalplerine) geçmeyecektir. Bunlar, okun yaydan fırlayıp çıktığı gibi dinden çıkacaklardır.” (Müslim, Zekat: 47; Müsned 14034 sahih)

İbn Mace de gelen hadiste; İbn Umer radiyallahu anh ‘dan rivayete göre, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöylebuyurdu: “Gençlerden bir grup meydana çıkıcak ve onlar Kur’ân okuyacaklar. Okudukları Kur’ân, boğazlarından aşağı inmeyecektir. Bunlar ne zamanda çıkarsa çıksın,onların kökü kesilir.” İbn Ömer diyor ki: “Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ‘den:”Onlardan bir grup çıktıkça onların kökü kesilir. “sözünü yirmiden fazla işitmişimdir.” ” En sonun da bunların arasından deccal çıkacaktır.” (İbn Mace Mukaddime, 174; Hasen)

Enes b. Mâlik radiyallahu anh’dan rivayete göre, şöyle demiştir: “Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Son zamanlarda -veya bu ümmet arasında- öyle bir toplum ortaya çıkacak ki onlar, Kur’ân okuyacaklar fakat okudukları Kur’ân, onların boğazlarından aşağı (kalplerine)inmeyecektir. Onların görüntüleri (başlarını ve yüzlerini) kazımaksuretiyle tıraş etmeleridir. Onları gördüğünüzdeöldürünüz.Ebû Dâvud Sünnet:İbn Mace.Mukaddime.175.Sahih

Buhari de gelen hadiste; Abdullah b. Ömer radiyallahu anh, Harûrilerden söz ederek şöyle demiştir: Nebi sallallâhu aleyhi ve sellem “Onlar okun avı delip çıkışı gibi İslam dininden çıkarlar!” buyurmuştur.”(Buhari 6932 sahih)

Buhari de gelen başka bir hadiste; Yuseyr b. Amr şöyle demiştir: Sehl b. Huneyfe radiyallahu anh” Rasulullah sallallâhu aleyhi ve sellem’den Haricîler hakkında herhangi bir şey söylerken işittin mi?” diye sordum. Sehl şöyle cevap verdi: Ben Nebi sallallâhu aleyhi ve sellem’den elini Irak tarafına doğru uzatarak şöyle buyurduğunu işittim: “Bu taraftan bir kavim çıkacak, onlar Kur’an okurlar, Kur’an onların köprücük kemiklerinden öteye geçmez. Onlar atılan bir okun avı delip çıkması gibi islam’dan çıkarlar.”(Buhari934 sahih)

Tirmizi gelen rivayettee;  Hasan el Basrî rahimullah’den rivayet edilmiştir: “Kişi mü’min olarak sabahlayıp kafir olarak akşamlar, mü’min olarak akşamlayıp kafir olarak sabahlar.” Hakkında şöyle derdi. “Kişi kardeşinin canı malı ve ırzını haram kabul ederek sabahlayıp, akşama mubah sayar hale gelir. Yine mü’min kardeşinin canı malı ve ırzını haram kabul ederek akşamlayıp sabaha mubah sayar halde çıkar.”(Tirmizi 2198 sahih)

İbn Teymiyye rahimehullah der ki:  Alimler haricilerintekfirinde ihtilaf etmişlerdir. İmam Malik rahimehullah  ve Ahmed b. Hanbel rahimehullah’ın mezhebinde iki görüş vardır. Şafii mezhebinde de onları tekfir etme hususunda ihtilaf vardır.   İmam Ahmed’in mezhebindeki iki görüşten biri onların baği olduklarıdır. İkincisi ise mürtet kafir olduklarıdır. Dolayısıyla onlarla savaşa başlamamız, onlardan alınan esirleri öldürmemiz ve onlardan kaçanları takip etmemiz caizdir. Onlardan ellerimize esir düşen kimseye mürtet gibi istitabe uygulanır, yoksa öldürülür…’

Sonra şöyle dedi: Ali radiyallahu anh’ın  ve diğer imamların hariciler hakkında söylediği sözlerden anlaşılan, hariciler İslam ın aslından dönen mürtetler gibi kafir değillerdir. Bu görüş Ahmed ve diğer imamların kendi sözleri olarak nakledilen görüştür. Buna rağmen onların hükmü Cemel ve Sıffın’da savaşanların hükmü gibi değildir. Bilakis onlar üçüncü bir çeşittir. Bu görüş onların hakkında nakledilen üç görüşün en sahih olanıdır.”(Feteva c.28 s.5185) Allah azze ve celle’ye hamd Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’e ve onlara güzelce tabii olanlara salat ve selam olsun.”

A.KADİR  GÖREN