“Allah hikmeti dilediğine verir. Kime hikmet verilirse, ona pek çok hayır verilmiş demektir. Ancak akıl sahipleri düşünüp ibret alırlar.”(Bakara/269)

Allah Teala şöyle buyuruyor: “Allah hikmeti dilediğine verir. ” Ali b, Ebi Talha, İbn Abbas radıyallahu anh’dan şöyle nakleder: Hikmetten kasıt, nasihi ve mensuhuyla, muhkemi ve müteşabihiyle, başta ineni ve sonra ineniyle, helali ve haramıyla Kur’an bilgileridir.”(Taberi İbn Kesir sahih eser)

Abdullah İbn Mes’ud radıyallahu anh’dan şöyle nakleder: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’i şöyle buyururken işittim:  “Şu iki kimse dışında hiçbir kimseye gıpta edilmez. Bunlardan birincisi; Allah’ın kendisine mal verdiği ue bu malı hakk yolda harcayan kimsedir. İkincisi ise, Allah’ın kendisine hikmet verip buna göre hüküm veren ve bunu (insanlara) öğreten kimsedir.” (Buhari, 1409;  Müslim,  816;  İbn Mace, 4208; Sahih)

Ancak akıl sahipleri düşünüp ibret alırlar.” Yani, nasihat ve öğütten ancak hitabı ve sözün manasını anlayacak akıl ve idrak sahipleri faydalanırlar.

Hasan b. Atiyye rahimullah  der ki; “Cibril, Rasûlullah’ sallallahu aleyhi ve selleme Kur’an’ı getirdiği gibi, sünneti de getiriyordu. Yine ona Kur’an’ı öğrettiği gibi, sünneti de öğretiyordu” (Hatib Bağdâdî, Kifâye, s.12; Kasimî, Kavâid, 59)

Kurtubî de adı geçen rivayeti değişik tarzda şöyle verir: “Rasûlullah’ sallallahu aleyhi ve selleme  vahiy iniyordu. Cibril de vahyin açıklaması olan sünneti ona getiriyordu.” Tâbiinden Mekhûl rahimehullah da “Cibril’in Kur’an’ı getirdiği gibi, hikmeti de getirdiğini” nakletmiştir.”(Kurtubî, Câmi, I/39)

İmam Şafi rahimehullah derki  “Hadis âlimleri tarafından benim görüşlerime aykırı olarak sahih hadis rivayet edilecek olursa, ben hadise muhalif o görüşlerimden sağlığımda da, öldükten sonra da vaz geçtim.”

Nebi sallallahu aleyhi ve sellem den sabit olan sahih bir hadise rağmen benim ona ters bir söz söylediğimi görürseniz bilin ki, aklım gitmiştir.”

Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’ın hadisine muhalif olan bütün söz ve görüşlerimde, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem hadisi uyulmaya daha layıktır; beni taklit etmeyin.

Akılcıların  ve hadis inkarcıların naslara bakışı.

kelâmcılara göre akıl esas ve hâkim, naslar fer’ ve mahkûmdur. Naslar esas alınıp aklî mes’eleler üzerinde konuşulmaz ama akıl ve mantık ölçü kabul edilerek naslara buna göre bir şekil ve mâna verilebilir.

Bu görüş sapık ve saptırıcı bir görüştür aklı ilah edinmektir.