Hamd alemlerin Rabbi Allah’a, salat ve selam gönderilmiş bütün Nebilere olsun. Bundan sonra;

Kibir hakka karşı büyüklenmek, karşı gelmek ve inkar etmek, ve insanları hakir ve küçük görmektir.

Müslim’den gelen bir rivayette, Abdullah İbn Mesud radıyallahu anh’dan rivayet edildiğine göre Nebi sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: “Kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse cennete giremez.” Bunun üzerine bir adam şöyle dedi: “İnsan, elbisesinin güzel olmasından, ayakkabısının güzel olmasından hoşlanır. (Bu da kibre girer mi?)” Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Muhakkak ki Allah, güzeldir; güzelliği sever. Kibir, hakkı kabullenmemek ve insanları küçük görmektir.” (Müslim, Sahih)

İbn Mesud radıyallahu anh’ın rivayet ettiği hadis de bu konuya delalet etmektedir. Nitekim Nebi sallallahu aleyhi ve sellem kalbinde zerre kadar kibir bulunan kişinin cennete giremeyeceğini bildirmiştir ki başkalarını aşağılayan biri, bunu kibrinden dolayı yapar.

Nebi sallallahu aleyhi ve sellem bu sözü söyleyince sahabîlerden biri. “Ama insan, elbisesinin ve ayakkabısının güzel olmasını ister, bundan hoşlanır! demiştir. Bu sahabî, insanın güzel elbiseler ve ayakkabılar giymesinin kibir büyüklenme kapsamına gireceğini zannetmiştir. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem de durumun öyle olmadığını beyan etmiştir: “Allah, güzeldir, güzelliği sever.” Yani Allah’ın zatı, isimleri, sıfatları ve fiilleri güzeldir. Güzelliği de sever, yani kişinin güzel görünmesini de sever. İnsan ne kadar güzel görünürse Allah katında o kadar sevimlidir. Tabiî ki güzel görünme meselesi, kişinin imkanı dahilinde olanı kulanmasıyla kayıtlıdır. Kibrin aslı hakkı kabullenmemek ve hakkı reddetmek. İkincisi insanlari küçük ve hakır görmektir. Hakkı inkar kibir iblisin hasletidir. Allah azze ve celle adem aleyhisselamı yarattıktan sonra melekler ademe secde edin dediği zaman iblis hem kibirlendi, hakka karşı geldi ve adem aleyhisselamı topraktan yaratı diye küçük gördü. Bu aşağıdaki şu ayetlerle de sabittir.

“Hani Rabbin meleklere şöyle demişti: ‘Ben kuru bir çamurdan değişmiş ve şekillenmiş bir balçıktan bir beşer yaratacağım.’ O halde onun yaratılışını tamamlayıp da ona ruhumdan üflediğim zaman siz de derhal onun için secdeye kapanın. Bunun üzerine meleklerin hepsi toptan secde ettiler. İblis müstesna. O secde edenlerle beraber olmayı kabul etmedi. ‘Ey iblis! Sen ne diye secde edenlerle beraber olmadın’ buyurdu. ‘Ben kuru bir çamurdan, değişmiş ve şekillenmiş bir balçıktan yarattığın bir beşere secde edecek değilim’ dedi.” (Hicr/28,29,30,31,32,33)

Allah’a hamd, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’e ailesine, ashabına ve ona güzelce tabi olanların üzerine olsun.”

A Kadir Gören