Nebi sallallahu aleyhi ve sellem fıtır zekâtını, ellerinde altın, gümüş ve dirhem varken, o beldenin kuru, bozulmayan ve saklana bilinen yiyecekleri hurma, arpa, buğday, kuru peynir, ve kuru üzümden vermiştir.

Her belde aynı şekilde saklana bilinen kuru gıdalardan fıtır zekatını verebilir. Bunlar pirinç, bulgur, mercimek, kuru fasulye, nohut barbunya ve kuru peynir vb gıdalardan oluşur. Para ile fıtır zekatını vermek tercih edilen bir görüş değildir. Çünkü Nebi sallallahu aleyhi ve sellem uygulamasını kuru yiyecekden verilmesini öğretmiş ve fıtır zekatını kendi beldesinin iyeceğinden vermiştir.

İbn Umer radiyallâhu anhumâ şöyle anlatır: Rasûlullah, (sallallâhu aleyhi ve sellem) köle, hür, erkek, kadın, küçük ya da büyük olsun Müslümanlara bir sa’ hurma veya bir sa’ arpayı fıtır sadakası olarak vermelerini farz kılmıştır. namaza gitmeden önce bunun ödenmesini emretmiştir.” (Buhari. 1503; Müslim, Zekat, Ebu Davud,  1611;  Tirmizi, 676; Nesai 2501; İbn Mace, 1826; Sahih)

Ebu Said (radiyallahu anh) der ki: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem aramızdayken fıtır zekatını hurma, arpa, kuru peynir ve kuru üzümden bir sa olarak verirdik.” (Buhari 1506 Müslim 985 Tirmizi 673 Nesai 2500)

Ebû saîd el-Hudrî der ki: “Resûlullah (Sallallahu aleyhi vesellem) zamanında fıtır sadakasını bir sâ’  arpa, bir sâ’ hurma, bir sâ’ kuru üzüm veya bir sâ’ kuru peynir olarak verirdik. Muaviye, yanımıza (Şam’a) gelince buğdaydan da verilmeye başladı ve Muaviye bir müdd  buğdayın, diğerlerinden iki müdde denk olduğunu söyledi.”(Buhari 1505 Tirmizi 673 Nesai Ahmed Musned 9557 Sahih)

Ebû Hureyre, fıtır sadakası hakkında şöyle demiştir: “Her hür ve köle, erkek veya kadın, küçük veya büyük, zengin veya fakir, bir sâ’ hurma veya yarım sâ’ buğday verir.” Ma’mer’in bildirdiğine göre Zührî, bu hadisi Resûlullah’a (sallallahu aleyhi ve sellem) dayandırırdı.”(Ahmed Musned 9560 Abdurrezzâk 5761 Mevkuf olarak Sahih)

Hasan -ı Basrî der ki: İbn  Abbâs, radiyallahu anh Basra valisi iken Ramazan ayının sonlarına doğru: “Orucunuzun zekâtını verin” dedi .Bu sözü üzerine oradakiler bir şey anlamamış gibi birbirlerine bakmaya başladılar. İbn  Abbâs radiyallâhu anh şöyle devam etti:  “Burada Medine ahalisinden kimse varmı? Varsa kalkıp bu kardeşlerine bunun ne demek olduğunu öğretsin. Zira Resûlullah’ın  (sallallahu aleyhi ve sellem) hür köle, erkek kadın, her bir şahsın bir sâ ‘ hurma veya arpa veya yarım sâ’ buğdayı sadaka olarak vermesini emrettiğini  bilmiyorlar..”( Ahmed Musned 9561 Nesai Abdurrezzâk 5785 Sahih)

İbn Abbâs radiyallâhu anh der ki: ” Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) fıtır sadakasını şu kadar ve yarım sâ’ buğday olarak belirledi.”(Ahmed Musned 9562 Sahih)

İbn Sa’lebe  b. Su’ayr’ ın,  babasından bildirdiğine göre  Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve;sellam) şöyle buyurdu: “(Fıtır sadakası olarak) küçük olsun büyük olsun, erkek olsun kadın olsun, hür olsun köle olsun,  zengin olsun fakir olsun her kişi için bir sâ’ buğday verin. Zengininizin bunu vermesiyle, Allah onu  temizler, fakire ise verdiğinden daha fazla geri verir “(Ahmed Musned 9564 Ebu Davud 1619 İbn Huzeyme 2410 Hasen)

Esma binti Ebi Bekr (radiyallahu anhuma) der ki:  Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) zamanında fıtır zekatını sizin ölçtüğünüz mudle iki mud buğday verirdik.”(Sahih İbn Huzeyme 2401 Ahmed Musned 9565 sahih)

FİTRE İLE ALAKALI ÖNEMLİ BİR UYARI
İmam Ahmed bin Hanbel Müsned bin Hanbel rahmetullah şöyle demiştir:

“Fıtır sadakası, para olarak verilmez!” Kendisine Ömer bin Abdilaziz rahimehullah’ın kıymeti ile alırdı, denildiğinde şöyle söylemiştir:

“Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’in sözünü bırakıp falan şöyle söylüyorlar diyorlar!” dedi
İmam Ahmed bin Hanbel Müsned el-Muğnî 2/358

İbnu Kudâme el-Makdisi rahimehullah şöyle demiştir: Ekmekten vb. Şeylerden fitre verilmez, çünkü fitre ancak ölçülebilen ve saklanabilen ürünlerden verilir. Keza sirke vb. Şeylerden de verilemez çünkü bunlar yiyecek statüsünde değildir. Fıtır sadakası ve ticaret malları haricindeki diğer zekat türleri kıymet üzerinden nakit para vs. İle ödenmez. Bizzat hadiste emredildiği şekliyle yiyeceklerden bir sa’ olarak verilmesi gerekir. (İbn Kudâme, el Muğni, 4/294 – 295)
İlim ehli demiştir Yenen gidanın değerinin verilmesi fıtır sadakası olmaz, çünkü bu Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’in emrine muhalif olduğu gibi Sahabenin uygulamasına da muhaliftir, çünkü onlar fıtır sadakasını yiyecekten bir sa olarak veriyorlardı. Ayrıca fıtır zekatı belli tür yiyecekten farz kılınmış bir ibadettir. Do tayın edilmiş türden başkasından verilmesi caiz değildir.

Şeyh Sâlih Fevzân’a hafizahullah Memleketimizde, fakirler hububata ihtiyaç duymuyor delilini öne sürerek fıtır zekatı para olarak çıkarılıyor. Bu durumda ne yapalım? diye soruldu

Cevab: Bu İş fakirlere kalmadı. Bu bir ibadettir. Rasulullah’tan sallallahu aleyhi ve sellem geldiği gibi yapılır. Yiyecek istemeyen kimse ihtiyaç sahibi değildir. Fıtır zekâtını yiyecek isteyen ihtiyaç sahibine ver.”