الحمدالله رب العالمين و الصلاةو السلام علئ اشرف الانبياء والمرسلين اما بعد

Hamd alemlerin Rabbi Allah’a, salat ve selam gönderilmiş bütün nebilere olsun. Bundan sonra;

“Mühakkak biz,onu,Kadr gecesinde indirdik. Kadr gecesini,sana ne bildirdi? “Kadr gecesi,bin aydan,daha hayırlıdır. ”Onda melekler ve ruh,Rablerinin izni ile herbir iş için iner de iner.  “O,tan yeri ağarıncaya kadar selamdır.”(Kadir/1-2-3-4-5)

Allah Teala,Kur’an’ı Kerimi,Kadr gecesinde indirdiğini haber vermektedir.O gece aziz ve celil Allah’ın: “Şüphesiz,biz,onu,mübarek bir gecede indirdik. ” (Duhan/3) buyurduğu,mübarek gecedir ki o gece de Kadr gecesidir ve ramazan ayının,bir gecesidir. Nitekim  Allah Teala: “O,Ramazan ayı ki,Kur’an onda indirilmiştir.” (Bakara/185) buyurmaktadır.

İbn Abbas radiyalahu anh ve başkaları dedi ki: Allah Kur’an’ı,bir defada tamamen Levh-i Mahfuz’dan,dünya semasındaki Beytu’l-lzze’ye indirdi. Sonra da,olaylara göre,yirmi üç yıllık bir süre içinde, kısım,kısım Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’e indirildi.”( Taberi İbn Kesir Sahih Eser)

Sonra,Allah Teala,o gecede Kur’anı Azim’i,indirmek suretiyle,ona bir özellik kazandırdığı,kadr gecesinin, şanının büyüklüğüne dikkat çekmek üzere; “Kadr gecesini sana ne bildirdi? Kadir gecesi,bin aydan daha hayırlıdır” buyurmaktadır.

“Kadr gecesi,bin aydan daha hayırlıdır.”Fazileti,itibari ile,bin aya denktir. Bu gecede yapılan bir amel, böyle bir gecenin bulunmadığı,bin aydaki amelden hayırlıdır. Bu ise,akılları hayrete, dehşete düşüren işlerden birisidir. Çünkü,Allah Teala güç ve takati,cılız olan,bu ümmete böyle bir gece ile lütufta  bulunmuştur. Bu gecede,gerçekleşecek bir amel, bin aylık bir gecedeki amelden daha üstün ve daha değerlidir.Bu ise,yaklaşık seksen küsür gibi,oldukça uzun ömür yaşayan,bir insan ömrüdür.

“Onda,melekler ve ruh Rablerinin izni ile her bir iş için iner de iner.”Bu gece,melekler çok çok iner.

“O tan yeri ağarıncaya kadar “her türlü afetten ve kötülükten uzak “selâmdır .” Bu da,onun hayrının çokluğundan  kaynaklanmaktadır. Yani,bu gecenin başlangıcı olan,güneşin batışından itibaren,son vakti olan,tan yerinin ağaracağı vakte kadar, bu böyle sürer.

Bu gecenin faziletine,bu gecenin Ramazan ayında, bu ayın son on gününde, özellikle de,tekli  günlerde olduğu ve Kıyamet gününe kadar da her yılda,bu gecenin,baki kalacağına dair pekçok hadis-i şerif,vârid olmuştur. Bundan dolayı,Nebi sallallahu aleyhi ve sellem,ramazan ayının,son on gününde,Kadr gecesine denk düşer ümidi ile,itikâfa çekilir ve çokça,ibadette bulunurdu.”(Tefsirus Sadi)

Ebu Hureyre Radıyallâhu anh dan; Nebi sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Kim iman ederek ve sevabını Allah’tan umarak,Kadr gecesini ihya ederse,onun geçmiş günahları affedilir.”(Buhari/2014 Müslim, 1731; Ahmed Müsned, 10798; Sahih)

Ebu Hureyre radıyallahu anh’dan; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Bana Kadr Gecesi gösterildi. Sonra ailemden biri beni uyandırdı. O gece bana unutturuldu. Siz son on günde arayın.”(Müslim, 1166; Sahih)

İbn Ömer radıyallahu anh şöyle demiştir: Nebi sallallahu aleyhi ve sellem,ashabından birkaç kişiye,kadr gecesi rüyalarında ramazan ayının son yedi gecesinde gösterildi. Bunun üzerine Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Rüyalarınızın,son yedi gece üzerinde birleştiğini görüyorum, öyleyse kadr gecesini araştıran kişi onu son yedi gecede  araştırsın.”(Buhari, 2015;  Müslim, 1665; Ebu Davud, 1385;Sahih)

Ebu Bekre radiyalahu anh dan: Rasulullah sallallahu aleyhi v esellem’ın: “Kadr gecesini Ramazan ayının son günü içerisinde; geriye kalan dokuzuncu  veya yedinci  veya beşinci  veya üçüncü  gecelerde veya son  gecesinde arayın” buyurduğunu işittim.”(Tirmizi, 794; Ahmed Müsned, 10849; Sahih)

Aişe Radiyallahu anh dan; şöyle demiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem,ramazanın son on gününde itikafa girer ve şöyle buyururdu: “Kadr gecesini,Ramazanın son gününde araştırınız.”(Buhari, 2017; 2019; 2020; Müslim,1169; Sahih)

İbn Abbas Radiyallahu anh dan; sallallahu aleyhi sellem şöyle dediğini söylemiştir: “Kadr gecesini gününde; dokuz gün kaldığında, yedi gün kaldığında ve beş gün kaldığında araştırın.”(Buhari, 2021; 2022; Sahih)

 Ebu Said el-Hudri Radiyallahu anh dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem,Ramazanın ortasında ki on günde mücavirlik yapardı(itikaf da bulunurdu), yirmi gün geçipte,yirmi birinci günü karşıladımı,evine geri dönerdi. Onunla birlikte,aynı şekilde,itikaf yapanlarda dönerdi. Sonra o,bir ayda evine dönmeyi alışkanlık haline getirdiği o gecede yine mücavirlik yaptı,insanlara bir hutbe verdi; onlara,Allah’ın dilediği şekilde emirler verdikten sonra,şöyle buyurdu: “Ben önceleri,bu on günde mücavirlik yapıyordum; sonra ise bu son on günde,mücavirlik yani itikaf yapmam hatırıma geldi, bu sebeple kim benimle birlikte itikafta bulunmuş ise;  o da benimle beraber yaptığı yerde,geceyi geçirsin. Hem ben bu geceyi gördüm, sonra bana  unutturuldu. Bu sebeple siz,  geceyi, son kalan on günün her tek gecesinde arayınız. Ben kendimi su ve çamur içinde secde ettiğini gördüm.”

Ebu Said el-Hudri Radiyallahu anh dedi ki: Yirmi birinci gece,üzerimize yağmur yağdı ve Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem’in namaz kıldığı yerde mescid damladı. Sabah namazını,bitirdiğinde, ona baktığımda yüzünün çamur ve su ile ıslanmış olduğunu gördüm.”(Buhari, 2016; 2018; Müslim, 1167; Ebu Davud, 894; 895; Nesai, 1094, İbn Mace, 1766;  Sahih)

Kadr gecesnin zamanına ait gilginin, insanların tartışması sebebiyle kaldırılması

Ubade İbn’Samit radıyallahu anh dan şöyle dedi: Nebi sallallahu aleyhi ve sellem,kadr gecesinin zamanını bildirmek için,yanımıza geldi. Bu sırada müslümanlardan iki kişi,birbiri ile tartıştı. Bunun üzerine  Nebi salallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Size kadr gecesini bildirmek için çıkmıştım. Ancak falan ile falan tartışma yapınca buna dair bilgi kaldırıldı. Bunun sizin için daha hayırlı olmasını umarım. Kadr gecesini  dokuzuncu, yedinci ve beşinci gecede arayın.”(Buhari, 2023; 6049;  Malik Muvatta, 719; Ahmed Müsned,Sahih)

Abdullah b. Uneys Radiyallahu anh’dan, Nebi sallallahu ve sellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etti;Kadr Gecesi gösterildi, sonra unutturuldu. O gecenin sabahında, kendimi su ve çamurda secde ederken gördüm.” Abdullah dedi ki: Yirmi üçüncü gece,bize yağmur yağdı, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem de bize namaz kıldırdı. Namazı bitirdiğinde,alnında ve burnunda,çamurun izi vardı. (Busr) dedi ki: Abdullah b. Uneys: “(yirmi üç anlamında): selasin ve işriine derdi.”( Müslim, 1168; Sahih)

Umer radiyallahu anh dan, “Kadr gecesinin ne zaman olduğunu bilen var mı?” diye sorunca,ibn Abbas Radiyallahu anh  dedi ki; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem Kadr gecesi,ramazan ayının,yirmi yedinci veya yirmi üçüncü gecesindedir” buyurmuştur.”(Buhari, 2022; Ahmed Müsned,10813; Sahih)

Kadr gecesinin,yirmi yedinci gece,olduğu da söylenmiştir: Müslim’in Sahih’inde Ubeyy b. Ka’b’dan rivayetine göre Rasulullah sallallhu aleyhi ve sellem: “o gecenin,yirmi yedinci gece,olduğunu” ifade etmiştir.   Abde ve Asım’ı, Zirr’den şöyle dediğini dinledim: Ubeyy b. Ka’b’a sordum: Ey Ebu’l-Münzir, kardeşin İbn Mesud diyor ki: Senenin tamamını (gecelerini) kıyamla geçiren Kadr gecesini isabet ettirir. (Ubeyy) dedi ki: Allah’ın rahmeti ona olsun. O,bu gecenin,ramazan ayında olduğunu ve hatta bunun yirmi yedinci gece olduğunu biliyordu, sonra (buna dair) yemin etti. Ben: Peki bunu nasıl biliyorsunuz dedim. Şöyle dedi: Bize haber verilen alamet yahut ayet (belirti)-ile dedi. O günde güneşi kastederek- keskin parıltısı olmaksızın doğar.”(Müslim, Siyam 221 762; Sahih)

Ebu Hureyre radıyallâhu anh dan  Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’in huzurunda,Kadr Gecesini,biz müzakere ettik Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, “Hanginiz,ayın doğduğu zaman bir  çömleğin yarısı gibi olduğunu hatırlar?” buyurdu,”(Müslim, 1170; Sahih)

İbn Abbas radiyallahu anh Nebi sallallahu aleyhi ve sellem den: Kadr gecesi ile ilgili şöyle buyurduğunu: “Kadr gecesi aydınlıktır, ne sıcak nede soğuk olur. Kadir gecesinin sabahında,güneş kırmızı ve sönük doğar.” (Sahihi İbn Huzeyme 2192 sahih)

İbn Ömer radıyallahu anh şöyle demiştir: Nebi sallallahu aleyhi ve sellem,ashabından birkaç kişiye,kadr gecesi rüyalarında, ramazan ayının,son yedi gecesinde gösterildi. Bunun üzerine ,Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “rüyalarınızın,son yedi gece üzerinde birleştiğini görüyorum, öyleyse kadir gecesini araştıran kişi,onu son yedi gecede  araştırsın.”(Buhari, 2015;  Müslim, 1665; Ebu Davud, 1385;Sahih)

Ebu Bekre radiyalahu anh dan: Rasulullah sallallahu aleyhi vessellemin: “Kadir gecesini, ramazan ayının son günü içerisinde; geriye kalan dokuzuncu,veya yedinci,veya beşinci,veya üçüncü  gecelerde veya son  gecesinde arayın” buyurduğunu işittim.”(Tirmizi, 794; Ahmed Müsned, 10849; Sahih)

Aişe Radiyallahu anh dan; şöyle demiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem,ramazanın son on gününde,itikafa girer ve şöyle buyururdu: “Kadr gecesini ramazanın son gününde araştırınız.”(Buhari, 2017; 2019; 2020; Müslim,1169; Sahih)

İbn Abbas radıyallahu anh dan; sallallahu aleyhi sellem şöyle dediğini söylemiştir: “Kadr gecesini,dokuz gün kaldığında, yedi gün kaldığında ve beş gün kaldığında araştırın.”(Buhari, 2021; 2022; Sahih)

Ebu Hüreyre radiyallahu anh dan; Rasulullah sallallahualeyhi ve sellem den şöyle buyurdu; ” Mübarek ramazan ayi geldi,bu ayda Allah Teala,oruç tutmayı farz kıldı.Sema kapıları açılır,cehennem kapıları kapanır ve şeytanların azgınları bağlanır. Bu ayda,bir gece vardır ki bin aydan daha hayırlıdır. Bu gecenin hayrından mahrum kalan,bin ayın hayrından mahrum kalır.”(Muslim sıyam 1 Nesai 2079 İbn Mace sıyam 2 sahih)

İbn Huzeyme sahih de ki rivayette Ubey b. Kab Radiyallahu dan Asım, Zirre “İşaret nedir?” diye sordum Zirr “O gecenin sabahında,güneş, büyük bir tasa benzer şekilde, ışığı sönük doğar ve bu hali gökyüzünde yükselene kadar devam eder.” dedi.”( Sahihi İbn Huzeyme 2193)

Ubade b. Samit radiyalahu anh dan;  Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’e Kadr gecesini sordu. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem de şöyle buyurdu: “Ramazan ayındadır. Onu son on günde arayınız. O,tekli gecelerdedir,Yirmi bir,yahut yirmi üç,yahut yirmi beş yahut,yirmi yedi ya da son gecedir.”(Ahmed Musned,  10860; Sahih)

Ebu Hureyre’ radiyalahu anh dan; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemm Kadr gecesi hakkında şöyle buyurdu: “O yirmi yedinci,yahut yirmi dokuzuncu gecedir. Şüphesiz ki melekler,o gece,yerde çakıl taşları sayısından,daha çokturlar.”(Ahmed Müsned, 10839; Sahih)

Kadr gecesinin gizli olmasının hikmeti hakkında  Şeyh İbn ‘Useymīn rahimehullah şöyle demiştir; azze ve celle, Kadr gecesini iki büyük hikmet sebebiyle kullarından gizlemiştir:

Birincisi: Onu talep noktasındaki ciddiyet ortaya çıksın diye. Her gece gayret gösteren kişinin (o geceyi) idrak etmesi ve tutturması umulur. Zira o gece muayyen (belli) bir gece olsaydı insanlar sadece o gecede ciddiyet gösterirlerdi. İkinci hikmet: İnsanlar Rablerine yakınlaştıracak ve faydalandıracak salih amelleri çoğaltsınlar diye.”

ليلة القدر أخفاها الله عز وجل على عباده لحكمتين عظيمتين:

إحداهما أن يتبين الجاد في طلبها الذي يجتهد في كل الليالي لعله يدركها ويصيبها، فإنها لو كانت ليلة معينة لم يجد الناس إلا في تلك الليلة فقط.

والحكمة الثانية أن يزداد الناس عملاً صالحاً يتقربون به إلى ربهم، ينتفعون به.

Aişe radiyallahu anha’dan rivayete göre, şöyle demiştir: “Ey Allah’ın Rasûlü! Kadr gecesinin hangi gece olduğunu bilirsem hangi duayı okumamı tavsiye edersin?” dedim. Rasûlullah sallalah aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Allah’ım sen affedicisin, ikram sahibisin affetmeyi seversin beni de affet.”

 “اللَّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌّ كَرِيمٌ تُحِبُّ العفْوَ فاعْفُ ”عنِّي

(Tirmizî,3513; İbn Mace, 3850; Sahih)

Kadir gecesinde kimler af edilmezler?  Tevhid ehli olmayanlar af edilmezler, Tevhid den ve Tevhid ehliden yüz çevirenler af edilmezler. Allah Teâlâ’nın şeriatını başka kanunlarla değiştirenler, inkar edip kerih görenler af edilmezler.  Putlara heykellere  tapanlar ve heykellerin önünde taparcasına duranlar af edilmezler.  Rasullere ve Nebilere Meleklere salihlere ve cinlere istiane medet umarak dua edip tapanlar ve onlardan manevi medet umman onlardan yardım dileyenler af edilmezler. Büyük günah olan ve işleyeni ebedi cehennemde bırakan olan Şirk, küfür, akidevi nifaktan tevbe etmedikçe af ve mağfiret edilmezler ebedi cehennemde kalırlar. Sahibini ebedi cehennemde bırakmayan küçük şirk, küçük küfür, ve ameli nifaktan tevbe etmedikçe af mağfiret edilmezler. Haksız yere cana kıyan, zina eden, faiz yiyen alan, içki, kumar, vesair büyük günahlar işleyenler bu büyük günahlardan tevbe af ve mağfiret olmazlar. Ölmeden önce tevbe edip durumlarını düzeltenler müstesnadır Allah Teala şirk dahil tüm günahlardan tevbe edenleri af mağfiret eder.” Allah Azze ve Celle’ye hamd, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’e, O’nun ailesine ve ashabına salat ve selam olsun.” A Kadir Gören